سرمایهگذاری بزرگ دولت آمریکا در اینتل
در یک تحول مهم در صنعت فناوری، دولت ایالات متحده رسماً ۸.۹ میلیارد دلار در شرکت اینتل سرمایهگذاری کرده است که معادل ۹.۹ درصد سهام این شرکت میشود. این خبر بر اساس بیانیه مطبوعاتی منتشرشده توسط اینتل در روز جمعه اعلام شد و بخشی از تلاشهای دولت دونالد ترامپ برای تقویت صنعت نیمهرساناها و کاهش وابستگی به چین است. در این مقاله، جزئیات این معامله، زمینههای سیاسی و اقتصادی آن، و نظرات کارشناسان را بررسی میکنیم. آی تی پالس، منبع معتبر اخبار فناوری و تکنولوژی، این رویداد را با تمرکز بر تأثیرات آن بر صنعت تراشهسازی جهانی تحلیل میکند.
جزئیات معامله: چگونگی تأمین بودجه و سهام
طبق بیانیه مطبوعاتی اینتل، این سرمایهگذاری از دو منبع اصلی تأمین میشود:
- ۵.۷ میلیارد دلار به صورت کمکهزینه تحت قانون CHIPS ۲۰۲۲ (قانون تراشهها و علم) که برای حمایت از تولید داخلی نیمهرساناها تصویب شده است.
- ۳.۲ میلیارد دلار از برنامه Secure Enclave، که بخشی از ابتکارات امنیتی برای حفاظت از زنجیره تأمین فناوری است.
این معامله به دولت آمریکا ۹.۹ درصد سهام عادی (common stock) اینتل را میدهد. ترامپ در کنفرانس مطبوعاتی کاخ سفید، این معامله را توصیف کرد و گفت:
«من گفتم، ‘فکر میکنم باید ۱۰ درصد شرکتتان را به ما بدهید.’ و آنها گفتند بله – حدود ۱۰ میلیارد دلار. و فکر میکنم این معامله عالی برای آنهاست.»
او همچنین به مدیرعامل اینتل، لیپ-بو تان، اشاره کرد و گفت که تان «وارد شد و میخواست شغلش را حفظ کند» و در نهایت «۱۰ میلیارد دلار برای ایالات متحده داد». این اشاره به تنشهای اخیر برمیگردد؛ ترامپ اوایل این ماه به دلیل روابط مالی گزارششده تان با چین، خواستار استعفای او شد، اما پس از دیدار در واشنگتن، موضع خود را تعدیل کرد.
اهداف معامله: احیای اینتل و بازگشت تولید به آمریکا
هم ترامپ و هم هاوارد لاتنیک، وزیر بازرگانی آمریکا، تأکید کردهاند که این معامله برای احیای غول تراشهسازی در حال مبارزه و بازگرداندن تولید تراشه به ایالات متحده طراحی شده است. این اقدام بخشی از استراتژی گستردهتر برای کاهش وابستگی کشور به چین در زنجیره تأمین فناوری است. ترامپ در حساب Truth Social خود نوشت:
«ایالات متحده چیزی برای این سهام پرداخت نکرده، و سهام اکنون حدود ۱۱ میلیارد دلار ارزش دارد. این معامله عالی برای آمریکا و همچنین برای اینتل است. ساخت نیمهرساناها و تراشههای پیشرفته، که کار اینتل است، اساسی برای آینده ملت ماست. MAKE AMERICA GREAT AGAIN!»
نظرات کارشناسان: سهام عادی یا ترجیحی؟
این معامله با انتقادهایی از سوی کارشناسان حقوقی و اقتصادی روبرو شده است. برایان کوئین، استاد حقوق در دانشکده حقوق دانشگاه بوستون کالج، این انتخاب را «حیرتانگیز» توصیف کرد و گفت:
«این به نظرم هدر دادن عظیم زمان است. دولت میخواست مطمئن شود که مالیاتدهندگان چیزی به دست آورند، اما مشخص نیست این سرمایهگذاری چگونه این کار را انجام دهد. اگر سهام ترجیحی (preferred stock) بود، میتوانست شامل سودهای اجباری باشد و تضمین کند که دولت بازپرداخت دریافت کند.»
کوئین تأکید کرد که سهام عادی ریسک بالاتری برای دولت دارد، زیرا اولویت کمتری در پرداخت سود یا بازپرداخت دارد.
تیموتی مایر، استاد حقوق تجارت بینالملل در دانشگاه دوک، نیز این مداخله دولتی را غیرمعمول دانست. او گفت:
«دلیل تزریق سرمایه دولت به صنعت خودرو و بیمه [پس از بحران ۲۰۰۸] عبور از بحران بود. این یک بحران مالی گسترده نیست. این شرکت به شدت نیاز به افزایش سهم بازار خود دارد.»
مایر همچنین کنجکاو است که «تا چه حد دولت ایالات متحده از اهرم خود در صنعت فناوری برای هدایت سفارشهای خرید به سمت اینتل استفاده خواهد کرد.»
سابقه مشارکتهای دولتی-خصوصی در آمریکا
اگرچه مشارکتهای بخش عمومی و خصوصی در ایالات متحده رایج است، اما مداخله مستقیم دولت در سهام یک شرکت فناوری بزرگ مانند اینتل، نادر است. کارشناسان میگویند این معامله میتواند الگویی برای حمایتهای آینده از صنعت تراشه باشد، به ویژه در میان رقابت جهانی با چین و تایوان.
تأثیرات احتمالی بر صنعت فناوری و اقتصاد
این سرمایهگذاری میتواند تحولآفرین باشد:
- احیای اینتل: اینتل که اخیراً با چالشهایی مانند تأخیر در تولید تراشههای پیشرفته و رقابت با TSMC و سامسونگ روبرو بوده، از این بودجه برای گسترش کارخانههای خود در آمریکا استفاده خواهد کرد.
- کاهش وابستگی به چین: با تشدید تنشهای ژئوپلیتیکی، این معامله بخشی از تلاشهای آمریکا برای امنیت ملی در فناوری است.
- تأثیر بر بازار سهام: سهام اینتل پس از اعلام معامله افزایش یافت و ارزش دولت را به حدود ۱۱ میلیارد دلار رساند، که نشاندهنده سود اولیه برای مالیاتدهندگان است.
با این حال، سؤالاتی درباره بازگشت سرمایه و نقش دولت در تصمیمگیریهای شرکتی باقی مانده است. کاخ سفید به WIRED ارجاع داد به پست ترامپ در Truth Social، که تأکید بر «معامله عالی» داشت.
نتیجهگیری: معاملهای برای آینده فناوری آمریکا
معامله ترامپ-اینتل نمادی از استراتژی دولت برای تقویت صنعت نیمهرساناها است و میتواند نقطه عطفی در رقابت جهانی تراشه باشد. با وجود انتقادها، این سرمایهگذاری پتانسیل احیای اینتل و ایجاد هزاران شغل در آمریکا را دارد. کارشناسان منتظر هستند تا ببینند آیا این مدل برای شرکتهای دیگر مانند AMD یا Nvidia تکرار خواهد شد یا خیر.
برای بهروز ماندن با آخرین اخبار فناوری، سرمایهگذاریهای دولتی، و تحولات صنعت تراشه، آی تی پالس را دنبال کنید.
