کشف رازهای آتشین سیاره داغ WASP-121b با تلسکوپ جیمز وب

دانشمندان با کمک تلسکوپ فضایی جیمز وب موفق به کشف شواهدی تازه درباره منشأ و ساختار یکی از خشن‌ترین سیارات فراخورشیدی شناخته‌شده به‌نام WASP-121b شدند؛ سیاره‌ای که در فاصله ۹۰۰ سال نوری از زمین، به‌دور ستاره‌ای درخشان و داغ در حال چرخش است.

سیاره‌ای داغ با شکل عجیب و باران فلز

WASP-121b تنها در ۳۰ ساعت مدار کامل خود را طی می‌کند و آن‌قدر به ستاره‌اش نزدیک است که شکل آن بر اثر نیروی گرانش به بیضی کشیده شده است؛ چیزی شبیه توپ فوتبال. دمای سمت روز این سیاره به بیش از ۳۰۰۰ درجه سانتی‌گراد می‌رسد و گفته می‌شود در آن باران آهن مایع می‌بارد. حتی سمت شب آن، که در تاریکی همیشگی قرار دارد، دمایی حدود ۱۵۰۰ درجه دارد.

کشف ترکیبات شیمیایی ناشناخته با ابزار پیشرفته جیمز وب

با استفاده از طیف‌سنج فروسرخ نزدیک (NIRSpec) جیمز وب، پژوهشگران توانستند ترکیباتی چون بخار آب، منوکسید کربن، متان و برای نخستین بار، مونوکسید سیلیکون را در جو این سیاره شناسایی کنند. این ترکیبات سرنخ‌هایی مهم درباره مسیر شکل‌گیری و مهاجرت این سیاره به‌سمت ستاره‌اش در اختیار دانشمندان گذاشته‌اند.

WASP-121b از منطقه‌ای دورتر و سردتر آمده است

بر اساس یافته‌های دو مطالعه جدید، WASP-121b احتمالاً در منطقه‌ای شبیه ناحیه بین مشتری و اورانوس در منظومه شمسی شکل گرفته و سپس بر اثر تعاملات گرانشی، به مدار نزدیک فعلی منتقل شده است. در این فرایند، ابتدا عناصر یخی و غنی از متان جذب جو شده‌اند و با نزدیک‌شدن به ستاره، ترکیبات غنی از کربن جای آن‌ها را گرفته‌اند.

وجود مونوکسید سیلیکون، که معمولاً در شرایط طبیعی به شکل گاز دیده نمی‌شود، می‌تواند نشانه‌ای از برخورد خرده‌سیاره‌های سنگی و تبخیر آن‌ها در جو این سیاره باشد.

متان در گرمایی غیرمنتظره

شاید عجیب‌ترین کشف، حضور متان در نیم‌کره شب سیاره باشد؛ چرا که دمای بالای آن معمولاً باعث تجزیه این مولکول می‌شود. پژوهشگران معتقدند این متان از لایه‌های عمیق‌تر و خنک‌تر جو به بالا کشیده می‌شود؛ موضوعی که می‌تواند ساختار لایه‌های جو این سیاره را دوباره تعریف کند.