اگر تا به حال از خود پرسیده‌اید چرا مردان معمولاً بلندقدتر از زنان هستند، پاسخ آن را باید در ژنتیک جست‌وجو کرد. به‌طور متوسط مردان حدود ۱۳ سانتی‌متر از زنان بلندتر هستند. درحالی‌که در برخی گونه‌های جانوری، ماده‌ها از نرها بزرگ‌ترند، در انسان‌ها این تفاوت به سود مردان است.
در پژوهشی جدید، دانشمندان کالج علوم بهداشتی Geisinger در آمریکا، داده‌های ژنتیکی بیش از یک میلیون نفر را بررسی کردند و دریافتند ژن SHOX نقشی کلیدی در این تفاوت دارد.
ژن SHOX؛ کلید تفاوت قد بین زن و مرد
ژن SHOX در کروموزوم‌های جنسی X و Y وجود دارد. زنان دو کروموزوم X دارند و مردان یک X و یک Y. با این حال، برخلاف تصور، این تفاوت عددی باعث نمی‌شود زنان SHOX بیشتری داشته باشند. چرا؟
در بدن زنان، بخش زیادی از ژن‌های کروموزوم X خاموش می‌شوند. اما SHOX در بخشی از کروموزوم قرار دارد که کاملاً خاموش نمی‌شود، هرچند همچنان فعالیتش کمتر از حالت فعال کامل است.
در مردان اما، این ژن هم در X و هم در Y فعال است. نتیجه؟ دوز کلی SHOX در بدن مردان بیشتر از زنان است و این موضوع به رشد بیشتر استخوان و قد بلندتر منجر می‌شود.
شرایط نادر ژنتیکی و قد
برای بررسی دقیق‌تر این فرضیه، محققان افرادی را بررسی کردند که شرایط ژنتیکی خاصی داشتند؛ مثلاً یک کروموزوم Y یا X اضافی. نتیجه نشان داد افرادی با یک Y اضافی، به‌طور میانگین بلندقدتر از افرادی با X اضافی هستند. این یافته‌ها به‌روشنی نشان می‌دهد که کروموزوم Y نقش پررنگ‌تری در فعال‌سازی SHOX دارد.
هورمون‌ها هم بی‌تأثیر نیستند
قد تنها به ژن‌ها وابسته نیست. هورمون‌هایی مانند تستوسترون نیز در رشد استخوان نقش دارند. از آن‌جایی که سطح این هورمون در مردان بسیار بیشتر است، این عامل نیز به برتری آن‌ها در قد کمک می‌کند.