نتایج یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که تنها سه شب کم‌خوابی شدید می‌تواند زمینه‌ساز آسیب‌های قلبی شود. پژوهشگران دانشگاه اوپسالا سوئد دریافته‌اند که بی‌خوابی حتی در کوتاه‌مدت می‌تواند باعث افزایش پروتئین‌های التهابی در خون شود؛ عواملی که با افزایش خطر بیماری‌های قلبی عروقی مرتبط هستند.
طراحی مطالعه
در این تحقیق، ۱۶ مرد جوان و سالم در دو شرایط مختلف مورد بررسی قرار گرفتند:
در یک دوره سه‌شبانه با خواب کامل (۸.۵ ساعت در شبانه‌روز)
و در دوره‌ای دیگر با خواب محدود به ۴.۲۵ ساعت در شب.
در پایان هر دوره، شرکت‌کنندگان تحت یک تمرین دوچرخه‌سواری شدید قرار گرفتند و از آن‌ها نمونه خون گرفته شد تا اثرات کم‌خوابی بر پاسخ‌های التهابی بدن بررسی شود.
افزایش پروتئین‌های التهابی در اثر بی‌خوابی
نتایج تحلیل حدود ۹۰ نوع پروتئین خون نشان داد که خواب ناکافی منجر به افزایش قابل‌توجه نشانگرهای التهابی مانند اینترلوکین‌ها، TNF و سایر پروتئین‌هایی می‌شود که با نارسایی قلبی، بیماری عروق کرونر و بی‌نظمی ضربان قلب مرتبط هستند.
جالب‌تر اینکه حتی پاسخ‌های مفید بدن به ورزش – مانند افزایش سطح BDNF (پروتئینی که از عملکرد مغز و قلب حمایت می‌کند) و interleukin-6 – نیز در شرایط کم‌خوابی سرکوب شده بودند.
هشدار به جامعه
دانشمندان تأکید می‌کنند که این تغییرات تنها پس از چند شب بی‌خوابی و در افراد سالم ایجاد شده‌اند؛ موضوعی که می‌تواند برای گروه‌های پرریسک‌تر مانند سالمندان یا بیماران قلبی بسیار نگران‌کننده باشد. با توجه به شیوع بالای اختلالات خواب به‌ویژه در میان کارکنان شیفتی، این یافته‌ها هشداری جدی برای مراقبت از خواب تلقی می‌شود.
زمان خون‌گیری هم اهمیت دارد
پژوهشگران همچنین دریافتند که زمان نمونه‌گیری خون – صبح یا عصر – در سطح پروتئین‌ها تأثیر دارد، و در شرایط کم‌خوابی این تغییرات حتی شدیدتر می‌شوند. به‌عبارت دیگر، خواب نه‌تنها ترکیب خون را تغییر می‌دهد بلکه زمان‌بندی این تغییرات را نیز تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.
