آیا رژیم غذایی ما می‌تواند باعث اضطراب شود؟
پژوهشی جدید از دانشگاه ایالتی جورجیا پرده از حقیقتی شگفت‌انگیز برداشته است: رژیم غذایی ناسالم و افزایش وزن ممکن است نقش مستقیمی در ایجاد اضطراب ایفا کنند. یافته‌ها نشان می‌دهد که تغییرات در جمعیت میکروبی دستگاه گوارش می‌تواند عملکرد مغز را تحت تأثیر قرار دهد و در نتیجه، سلامت روانی ما را با خطر مواجه کند.
مغز و روده: ارتباطی پیچیده اما واقعی
تحقیقات اخیر ارائه‌شده در کنفرانس NUTRITION 2025 نشان داده‌اند که افزایش چربی در رژیم غذایی باعث تغییر ساختار میکروبی روده شده و این تغییر، پیام‌هایی را از طریق محور روده–مغز به نواحی حیاتی مغز مانند هیپوتالاموس ارسال می‌کند.
هیپوتالاموس مرکز کنترل بسیاری از عملکردهای بدن مانند استرس، ترس، و هیجانات است که نقش کلیدی در ایجاد یا کنترل اضطراب دارد.
آزمایش روی موش‌ها: شواهد علمی برای اثبات فرضیه
برای بررسی دقیق این ارتباط، محققان دو گروه از موش‌ها را مورد آزمایش قرار دادند:
گروه اول با رژیم کم‌چرب تغذیه شد.
گروه دوم با رژیم پرچرب که منجر به افزایش وزن شد.
در ادامه، آزمون‌های شناختی و رفتاری روی هر دو گروه انجام شد. نتایج قابل‌توجهی به دست آمد:
موش‌های چاق رفتارهایی مشابه افراد مضطرب داشتند؛ مانند توقف‌های ناگهانی، کاهش واکنش، و افزایش نشانه‌های استرس.
بررسی‌های بیوشیمیایی نشان داد که نحوه فعالیت هیپوتالاموس در این دو گروه به‌طور چشمگیری متفاوت است.
میکروبیوم روده: بازیگر پنهان سلامت روان
پژوهشگران تأکید دارند که تفاوت‌های مشاهده‌شده در مغز، ناشی از نوع غذا به‌تنهایی نیست؛ بلکه تغییر در جمعیت میکروبی روده عامل اصلی است. این میکروارگانیسم‌ها نقش حیاتی در تولید و تنظیم ناقل‌های عصبی (مانند سروتونین) دارند که مستقیماً در خلق‌وخو، اضطراب و عملکرد شناختی دخیل‌اند.
نکته مهم:
محققان هشدار می‌دهند که اضطراب در انسان، پدیده‌ای پیچیده و چندوجهی است و عواملی مانند ژنتیک، محیط، سبک زندگی و شرایط اقتصادی و اجتماعی نیز می‌توانند تأثیرگذار باشند.
نتیجه‌گیری: تغذیه سالم برای آرامش روانی
این پژوهش بار دیگر بر اهمیت تغذیه سالم تأکید دارد. اگرچه اضطراب دلایل متعددی دارد، اما نمی‌توان نقش رژیم غذایی، چاقی و سلامت روده را در بروز آن نادیده گرفت. کاهش مصرف چربی‌های ناسالم و حفظ تعادل در میکروبیوم روده می‌تواند یکی از راهکارهای ساده ولی مؤثر برای مدیریت استرس و اضطراب در دنیای پرتنش امروز باشد.