مدیرعامل OpenAI، سم آلتمن، در بیانیه‌ای قابل تأمل اعلام کرد که بشریت وارد عصر جدیدی از هوش مصنوعی شده است؛ عصری که می‌توان آن را «تکینگی ملایم» نامید. او معتقد است که خیزش هوش مصنوعی متوقف‌شدنی نیست و اکنون به‌سرعت به سوی ساخت ابرهوشمندی دیجیتال حرکت می‌کنیم.
عبور از افق رویداد فناوری
سم آلتمن در یک پست وبلاگی تأکید کرد که انسان‌ها از نقطه‌ای بی‌بازگشت عبور کرده‌اند؛ نقطه‌ای که در اخترفیزیک به آن «افق رویداد» گفته می‌شود. به‌زعم او، این لحظه آغاز یک مسیر قطعی به‌سوی هوش دیجیتال فراانسانی است. آلتمن می‌گوید: «خیزش آغاز شده و بشریت به ساخت ابرهوشمندی دیجیتال نزدیک شده است.»
تکینگی ملایم: انقلاب آرام اما عمیق
برخلاف دیدگاه‌های آخرالزمانی که از یک «تکینگی فناوری» ناگهانی و غیرقابل‌کنترل صحبت می‌کنند، آلتمن این تحول را آرام، تدریجی و مدیریت‌پذیر توصیف می‌کند. به‌گفته‌ی او، انسان‌ها درحال تجربه‌ی یک «تکینگی ملایم» هستند؛ جایی که پیشرفت‌های شگفت‌انگیز به‌سرعت به بخشی عادی از زندگی روزمره تبدیل می‌شوند.
این تحلیل در شرایطی مطرح شده که ChatGPT، محصول پرچم‌دار OpenAI، به 800 میلیون کاربر فعال هفتگی در ماه مه ۲۰۲۵ رسیده است. آلتمن می‌گوید: «صدها میلیون نفر هر روز برای انجام وظایف مهم به آن تکیه می‌کنند؛ از تحلیل داده و کدنویسی گرفته تا تصمیم‌گیری‌های پیچیده.»
نقشه راه ۵ ساله OpenAI برای آینده هوش مصنوعی
آلتمن در ادامه، یک جدول زمانی از تحولات مهم آینده ارائه می‌دهد:
- 2025: ایجنت‌های هوش مصنوعی با توانایی انجام کارهای پیچیده شناختی، مانند کدنویسی پیشرفته، رایج می‌شوند.
- 2026: ظهور سیستم‌هایی با قابلیت خلق بینش‌های علمی و نوآوری‌های خلاقانه.
- 2027: ربات‌هایی وارد عمل می‌شوند که توانایی انجام وظایف فیزیکی در دنیای واقعی را دارند.
- 2030: توانایی خلق ایده و بهره‌برداری از هوش پیشرفته، ارزان و برای همگان در دسترس خواهد بود.
هشدار درباره تمرکز قدرت و ناهماهنگی ارزش‌ها
با وجود این چشم‌انداز روشن، مدیرعامل OpenAI هشدار داد که کوچک‌ترین ناهماهنگی میان اهداف هوش مصنوعی و ارزش‌های انسانی، وقتی در مقیاس جهانی رخ دهد، می‌تواند پیامدهای جدی به‌دنبال داشته باشد.
برای مقابله با این خطرات، آلتمن سه راهکار کلیدی پیشنهاد کرد:
- تضمین هم‌راستایی هوش مصنوعی با منافع بلندمدت بشریت.
- جلوگیری از تمرکز کنترل این فناوری در دست یک فرد، شرکت یا دولت خاص.
- آغاز فوری گفت‌وگوهای جهانی درباره چارچوب‌های اخلاقی و ارزشی حاکم بر توسعه AI.
عادت روانی به شگفتی‌ها؛ چالشی جدید در عصر هوش مصنوعی
آلتمن در پایان به یک واقعیت روان‌شناختی اشاره می‌کند که می‌تواند مانعی برای درک عمق این انقلاب باشد: «ما خیلی سریع به پیشرفت‌ها عادت می‌کنیم. پس از شوک اولیه، این تحولات عجیب به پیش‌نیاز زندگی روزمره تبدیل می‌شوند.»
او هشدار می‌دهد که شاید بزرگ‌ترین انقلاب‌های آینده، به‌دلیل عادت روانی انسان‌ها، در نگاه اول چندان انقلابی به‌نظر نرسند؛ اما در عمل، ساختارهای بنیادین زندگی را متحول خواهند کرد.
