سم آلتمن، مدیرعامل OpenAI، در یادداشتی جدید مدعی شد که استفاده از ChatGPT نهتنها مصرف انرژی دارد، بلکه هر پرسش از آن بهطور متوسط حدود ۰٫۳۲۱۷۶ میلیلیتر آب مصرف میکند؛ معادل یکپانزدهم قاشق چایخوری. این ادعا در بخشی از مطلب گستردهتری درباره تأثیرات بلندمدت هوش مصنوعی بر جهان مطرح شده است.
هوش مصنوعی و ردپای آبی: ادعایی بدون منبع
آلتمن گفته است که هر پرسش از ChatGPT بهطور میانگین ۰٫۳۴ واتساعت انرژی نیز مصرف میکند. این میزان تقریباً برابر با مصرف برق یک فر خانگی در بیش از یک ثانیه یا روشن ماندن یک لامپ LED برای چند دقیقه است. او در ادامه اظهار کرده که در آینده، «هزینه هوشمندی» باید به سطحی نزدیک به هزینه برق محدود شود.
با این حال، آلتمن هیچ منبع مشخصی برای این دادهها ارائه نکرده و شرکت OpenAI نیز تاکنون درباره چگونگی محاسبه این ارقام پاسخی نداده است. این موضوع باعث ایجاد تردیدهایی درباره شفافیت اطلاعات زیستمحیطی مرتبط با خدمات هوش مصنوعی شده است.
مصرف منابع؛ چالشی جدی برای صنعت هوش مصنوعی
در ماههای اخیر، مصرف انرژی و آب در حوزه هوش مصنوعی به یکی از دغدغههای اصلی کارشناسان و فعالان محیط زیست تبدیل شده است. برخی تحقیقات هشدار دادهاند که مصرف انرژی این صنعت تا پایان سال جاری ممکن است از مصرف ماینینگ بیتکوین پیشی بگیرد.
براساس گزارشی از واشنگتنپست، تولید یک ایمیل ۱۰۰ کلمهای با مدل GPT-4 میتواند بهاندازهی یک بطری کوچک آب مصرف کند؛ رقمی بهمراتب بیشتر از آنچه آلتمن ادعا کرده است. همچنین پژوهشها نشان دادهاند که محل استقرار دیتاسنترها، بهویژه در مناطق گرمسیر، نقش مهمی در میزان مصرف آب برای خنکسازی سختافزارها دارد.
نیاز به شفافیت بیشتر
با افزایش محبوبیت هوش مصنوعی در زندگی روزمره، ضرورت شفافسازی درباره ردپای زیستمحیطی این فناوری بیشتر احساس میشود. ادعاهای مطرحشده توسط مدیرعامل OpenAI اگرچه توجهبرانگیز هستند، اما بدون ارائه مستندات فنی دقیق، نمیتوان آنها را بهعنوان واقعیت قطعی پذیرفت.
